Harezmi: Türk Medeniyetlerinde Astroloji Astronomi ve Müneccimbaşılık Tarihi Kitabımdan
Harezmî, matematikte sıfır (0) rakamını bulan, kullanan
ilk âlim. Muhammed bin Musa al-Khwarizmî Harezmî
(D.780-Ö.850) matematik dehası, coğrafya, astronomi ve astroloji,
geometri uzmanı Türk kökenli Müslüman âlimdir. Araplar
tarafından El-Harezmî, Batılılar tarafından Al-Khwarizmî,
Türk İslâm dünyasınca ise Beytül Hikme olarak tanınmaktadır. yetişmesi, hissettikleri ile ilgili bizlere sadece ipuçları bırakmıştır.
Harezmî’nin çalışma ve eserlerinden yola çıkarak yaptıklarını
değerlendiriyoruz ve onun hakkında fikir sahibi oluyor; onu
daha yakından tanımaya çalışıyoruz.
Harezmî, matematik, astronomi ve coğrafya alanında çok
sayıda eser verdi. Zîc-ü’l Harezmî adlı eserinde ise astronomi
için gerekli trigonometri bilgi ve cetvellerini de verdi. Sıfırı bulan Harezminin yapmış olduğu Astronomi ve Astroloji çalışmaları rasatlar gözlem ve hesaplamalar günümüzde halen en saygın hali ile kullanılmaktadır. Harezmî, ilim araştırmaları için Bağdat’a gitti. Orada dönemin
Abbasi Halifesi Memun, kurduğu kütüphanenin yönetimini
Harezmî’ye verdi ve Harezmî, onun tarafından büyük hürmet
ve destek gördü ve oradaki çalışmalarının ses getirmesi ile Darül
Hikmet Bilimsel Araştırma Merkezi’ne başkanlık etti. Burada
matematik, astronomi, astroloji alanında önemli çalışmalar gerçekleştirdi.
Bununla da yetinmeyerek Hindistan’da araştırmalar
yaptı. Matematikte devrim niteliğinde çalışmalara imza atmış;
astronomi, astroloji alanında önemli araştırma ve çalışmalar yaparak
devrinin çok sonrasını görebilen dâhi bilim adamlarından
biridir Harezmî. Günümüzde de Harezmî’nin elyazması eserleri
uluslararası kütüphanelerde sergilenmektedir.